Rewolucja w szkole podstawowej: Czy odejście od zadań domowych to lepsza przyszłość dla uczniów?

    Ostatnio bardzo często słyszymy o zmianach w systemie edukacji, które mają przede wszystkim na celu poprawę jakości nauczania dla uczniów. Jednym z kontrowersyjnych tematów, który wzbudza wiele emocji wśród nauczycieli, rodziców, ale też samych uczniów, jest kwestia zadań domowych. Coraz więcej głosów podnosi się za odejściem od tradycyjnych zadań domowych i szukaniem innowacyjnych rozwiązań. Czy faktycznie odejście od zadań domowych może być lepszą przyszłością dla uczniów? Warto przyjrzeć się temu zagadnieniu z bliska.

    Po co są zadania domowe?

    Zadania domowe, takie jak rozwiązywanie problemów matematycznych, pisanie wypracowań czy czytanie materiałów do kolejnych lekcji, są uznawane za konieczne przez wielu nauczycieli. 

    Zadawanie prac domowych w szkole ma kilka ważnych celów. Przede wszystkim, zadania domowe pomagają uczniom w utrwaleniu i powtórzeniu materiału, który został omówiony na lekcji. Uczniowie mają wtedy szansę na samodzielne przećwiczenie zagadnień omówionych w szkole i utrwalenie wiedzy.

    Oprócz powtórzenia materiału, zadania domowe pomagają również w rozwijaniu umiejętności samodzielności. Uczniowie muszą nauczyć się organizować swój czas i zadbać o to, aby wykonali zadania w wyznaczonym terminie. Samodzielne rozwiązywanie zadań również uczula ich na odpowiedzialność za własne obowiązki i uczy radzenia sobie w sytuacjach problemowych.

    Zadania domowe mogą również służyć jako narzędzie diagnostyczne dla nauczycieli. Dzięki temu mogą ocenić, czy i jak dobrze uczniowie opanowali materiał z lekcji. W przypadku trudności, nauczyciele mają możliwość zareagować i zaplanować odpowiednie korekty w procesie nauczania.

    Zadania domowe rozwijają również umiejętność samodzielnego myślenia, poszukiwania informacji i zgłębiania tematów na własną rękę. Dzięki temu uczniowie uczą się aktywnego poszukiwania wiedzy i rozwijania swoich umiejętności poza szkołą.

    Wreszcie, zadania domowe mają za zadanie zbudować odpowiednią rutynę u uczniów. Regularne wykonywanie zadań pozwala na utrzymywanie regularności w nauce oraz rozwijanie umiejętności planowania i organizowania pracy.

☝Zastanów się, czy zadawane przez Ciebie prace domowe służą tym celom? 

    Niemniej jednak, jak pokazuje doświadczenie nadmiar zadań domowych może prowadzić do stresu, braku czasu na odpoczynek i przede wszystkim utraty zainteresowania nauką u uczniów. 

Negatywne skutki zadań domowych

    Nadmierna ilość zadań domowych może sprawić, że uczniowie są przeciążeni pracą i nie mają czasu na inne ważne aktywności, takie jak zajęcia pozalekcyjne, odpoczynek, czy spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi.

    Zadania domowe mogą przyczyniać się do spadku motywacji uczniów do nauki, szczególnie gdy są one trudne lub monotonne. W rezultacie, uczniowie często wykonują je pośpiesznie lub w sposób powierzchowny, aby tylko się ich pozbyć.

    Zadania domowe mogą prowadzić do stresu i presji u uczniów, szczególnie gdy mają duże obciążenie pracą nauczycieli i oczekują się od nich doskonałych wyników. Niektórzy uczniowie mogą czuć się niekompetentni lub niezadowoleni z wyników, co może wpływać na ich samoocenę i samopoczucie.

    Zadania domowe mogą wpływać na równowagę między szkołą a życiem osobistym uczniów. Często muszą poświęcać dużo czasu na ich wykonanie, co może ograniczać możliwość udziału w innych aktywnościach i zainteresowaniach.

    Zadania domowe mogą wzmacniać nierówności w edukacji, ponieważ niektórzy uczniowie mają większe wsparcie rodziców, możliwość korzystania z różnych zasobów, co daje im przewagę w wykonaniu zadań domowych.

    Zadania domowe mogą nie być odpowiednio dostosowane do indywidualnych potrzeb uczniów. Niektórzy uczniowie mogą potrzebować więcej czasu na przyswojenie materiału, inni mogą się nudzić, gdy zadania są za łatwe, co wpływa na efektywność nauki.

    Wykonanie zadań domowych może zabierać czas, który uczniowie mogliby poświęcić na rozwijanie umiejętności kreatywnych, rozwiązywanie problemów, samodzielne poszukiwanie wiedzy i rozwijanie zainteresowań.

    Zadania domowe często polegają na wykonywaniu powtórzeń i utrwalaniu materiału, co może sprawiać, że nauka staje się monotonna i nudna.

    Niektóre rodziny mogą mieć trudności w zapewnieniu odpowiednich warunków do wykonywania zadań domowych, na przykład z powodu braku miejsca, zasobów lub sytuacji rodzinnych. To może prowadzić do nierówności w możliwościach wykonania zadań domowych.

    Zadania domowe często wymagają skupienia i samodyscypliny, co niektórym uczniom może sprawiać trudności. Brak motywacji, rozproszenie, czy trudności w organizacji mogą wpływać na skuteczność i efektywność wykonywania zadań domowych.

    Podejście do zadań domowych

Zgodnie z obietnicami rządu od kwietnia odejdą ze szkół obowiązkowe i oceniane zadania domowe. Czy jestem za całkowitym zniesieniem zadań domowych? I tak i nie. Jestem za zniesieniem: bezsensownych zadań domowych, przeciążania uczniów, dawania prac domowych bez żadnego celu i składu, nie zwracania uwagi na możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, którzy często bez pomocy osoby dorosłej nie są w stanie odrobić poprawnie pracy domowej. Jestem na tak za traktowaniem zadań domowych jako okazji do rozwoju. 

W edukacji powiniśmy stawiać na jakość, a nie ilość. To nie zadania domowe są złe,  zabijające kreatywność a nasze podejście do nich. Jeśli traktujemy zadania domowe, jako możliwość nadrobienia niezrealizowanego materiału na lekcji poprzez wykonanie zadań 1,2,3 ze strony 78 to TAK takie zadania są bezsensowne i nie wnoszące niczego do edukacji uczniów. Jeśli nasze zadania są niedosotosowane do możliwości uczniów to również nie będą dla nich korzystne. 

☝Zastanów się,jakie powinny być zadania domowe? Czemu mają służyć?

👉Zadania domowe powinny być związane z omawianym tematem na lekcji i dające możliwość praktycznego zastosowania swojej wiedzy. Istotne jest, aby były dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka. Zadania powinny być kreatywne, inspirujące, praktyczne, motywujące, stwarzające możliwość rozwoju. Myślisz, że się nie da? 

    Dużo niepokoju jest wobec całkowitego zniesienia zadań domowych w klasach edukcji wczesnoszkolnej (klasy 1-3). Dlaczego? Dzieci w tym wieku uczą się pisania, czytania, liczenia, są to umiejętności, które powinny być ćwiczone i doskonalone w codziennych sytuacjach. Czy bez tradycyjnych zadań domowych jest to możliwe? TAK! Konieczna do tego jest ścisła współpraca rodziców i nauczyciela, konstruktywna informacja zwrotna dla rodzica. Możesz też podejść do tematu elastycznie, kreatywnie i spróbować moje pomysły na zadania domowe, zamiast na tradycyjne, postaw na innowacyjne. 

Innowacyjne zadania domowe

    Zaskocz uczniów i zamiast tradycyjnych zadań domowych, które nie kojarzą się zbyt pozytywnie, wykorzystaj moje pomysły na rozwijanie umiejętności uczniów i praktyczne wykorzystanie wiedzy. Myślę, że warto też dać uczniom czas na realizację pracy. Zamiast co tydzień, na przykłąd zaproponuj jeden duży projekt raz na miesiąc. Pozwól na pracę w grupie, dzięki temu dzieci wzajemnie będą się inspirowały i uczyły. Warto również zastanowić się nad różnorodnością zadań domowych. Nie wszyscy uczniowie równie dobrze czują się w każdym przedmiocie, temacie. Dlatego zadania domowe powinny uwzględniać różne sposoby przyswajania wiedzy. Uczeń zainteresowany muzyką może przygotować prezentację na temat związany z tą dziedziną, natomiast uczeń lubiący pisać, może skonstruować opowiadanie. W ten sposób każde dziecko ma możliwość wykazania się w danej dziedzinie i rozwijania swojego potencjału.

Projekt

Zaproponuj w klasie projekt tematyczny, które uczniowie samodzielnie realizują i prezentują w zespole klasowym. Dzięki temu każdy uczeń ma możliwość wyboru tematu zgodnego ze swoimi zainteresowaniami i jednocześnie omawianym na zajęciach oraz sposobu prezentacji (np. prezentacja multimedialna, film, plakat, czy opowiadanie). To pozwala na dostosowanie się do indywidualnych predyspozycji uczniów, rozwijanie ich pasji oraz zapewnienie odpowiedniego poziomu elastyczności.

Gry edukacyjne

Wykorzystaj do utrwalania wiedzy gry edukacyjne. Możesz wymyślić quizy on-line, zagadki matematyczne do rozwiązania w formie aplikacji mobilnej lub interaktywną edukacyjną grę planszową. Dzięki takim metodą uczniowie nie tylko utrwalają wiedzę, ale również rozwijają umiejętności logicznego myślenia i pracy z technologią.

Konstruowanie gry edukacyjnej przez uczniów to również doskonały sposób na utrwalenie wiedzy, a także nabycie innych kompetencji. 

Wykorzystaj media społecznościowe

Konieczność stosowania innowacyjnych, kreatywnych zadań domowych to także odpowiedź na potrzeby współczesnych uczniów. W dobie nowoczesnych technologii, możesz zaproponować prace, projekty w formie bloga, filmu na YouTube lub podcastu. To świetny sposób na rozwijanie kompetencji cyfrowych i kreatywności.

Zaangażuj rodziców

W młodszych klasach zaangażuj rodziców i nawiąż ścisłą współpracę. W ramach zadania domowe zaproponuj w temacie lekcji ciekawą wystawę, muzeum, film, eksperyment w warunkach domowych. Daj rodzicom wskazówki, jakie ćwiczenia, zabawy mogą zaproponować dziecku. Polecaj ciekawe książki, motywuj do wspólnego czytania. 

Jakie ciekawe projekty zrealizowałaś/eś z uczniami? Jakie jest Twoje podejście do zadań domowych?