Nieharmonijny rozwój

Nieharmonijny, dysharmonijny, opóźniony... Często, te określenia pojawiają się w dokumentach wydawanych przez poradnie psychologiczno- pedagogiczne. Zrozumienie istoty tego pojęcia jest niezbędne do doprecyzowania celów, metod, środków terapeutycznych czyli krótko mówiąc wsparcia dziecku i jego rodzinie. 

Kluczem tego pojęcia jest znajomość  rozwoju oraz jego specyfiki w zależności od wieku dziecka. 

Rozwój - definicja

Według J. Trempały (Psychologia rozwoju człowieka) we współczesnej psychologii rozwój można rozumieć dwojako:

• rozwój rozumiany jako wzrost czynności, funkcji, procesów psychicznych, od ich postaci niższych do wyższych, od mniej złożonych do bardziej złożonych, od mniej doskonałych do bardziej doskonałych.
• Rozwój jako zmiana w długorwałym procesie ukierunkowanego różnicowania się czynności, funkcji czy procesów psychicznych

Istotne z punktu widzenia psychologii rozwoju człowieka są następujące założenia:

1. Istotą rozwoju jest zmiana, która zachodzi w czasie, nie jest ani przypadkowa, ani tymczasowa, czy łatwo odwracalna. 
2. Rozwój uwarunkowany jest przez kontekst społeczny, m.in. socjalizację i edukację. Ważne jest też, że czynnikami, które warunkują rozwój są czynniki kontekstowe (oddziaływania rodziny, środowisko) oraz czynniki kulturowe.
3. Człowiek rozwija się przez całe życie. Na poszczególnych etapach życia każdy ma odmienne zadania rozwojowe (warto przypomnieć sobie zadania rozwojowe wg Havighursta). 
4. Rozwój przebiega w ścisłej interakcji jednostka- otoczenie. 
5. Zmiany rozwojowe dotyczą: natury biologicznej, psychicznej i społecznej. 

Warto przypomnieć sobie następujące koncepcje rozwoju:

• rozwój poznawczy wg J. Piaget'a
• rozwoj psychospołeczny E. Eriksen'a
• koncepcja rozwoju wg L. Wygotsky'iego
• rozwoj moralny wg L.Kohlberg'a.

Nieharmonijny rozwój

Rozwój psychoruchowy (psychomotoryczny) dotyczy rozwoju procesów psychicznych takich jak intelektualnych, motorycznych, poznawczych, które rozwijają się w normie, harmonijnie. 

Rozwój nieharmonijny (dysharmonijny) dotyczy zakłóceń w tempie rozwoju poszczególnych sfer wymienionych powyżej np. niektóre sfery rozwoju rozwijają się w przeciętnym tempie, inne w opóźnionym lub przyspieszonym. 

Rozwój psychoruchowy dziecka badany jest przez psychologa. W diagnozie funkcjonalnej najlepiej prześledzić dynamikę rozwoju dziecka, aby określić przyczyny oraz tempo rozwoju poszczególnych sfer. Pomoże to w opracowaniu planu wsparcia dla dziecka. 

Jak stymulować rozwój dziecka o nieharmonijny rozwoju?

Podstawą pracy z dzieckiem o nieharmonijnym rozwoju jest zawsze diagnoza, która wskaże nam, które sfery rozwoju dziecka wymagają największej stymulacji. 

Terapie wspomagające nieharmoijny rozwój dziecka. Ćwiczenia to ciekawa, praktyczna publikacja, w której znajdują się propozycje ćwiczeń, zabaw dla dzieci, u których zaobserwowano nieharmoijny rozwój (nieprawidłowy rozwój psychomotoryczny). Redakcją naukową publikacji jest Jacek Szmalec, a książka została wydana przez Wydawnictwo Difin. 

W książce znajdziemy sześć rozdziałów, w których przedstawione są ćwiczenia i zabawy (naprawdę tych propozycji jest sporo):

• służące doskonaleniu postawy, równowagi, obustronnej koordynacji ruchowej,koordynacji wzrokowo- ruchowej oraz rytmu i tempa ćwiczeń,
• zabawy psychomotoryczne wpływające na rozwój emocjonalno- społeczny,
• zabawy psychomotoryczne - zabawy usprawniające motorykę
• tory przeszkód- strategie terapeutyczne służące doskonaleniu wykonywania złożonych poleceń, 
• bajki logopedyczne oraz logopedyczne programy zajęć. 

Książka jest ciekawą pomocą dla terapeuty pedagogicznego, rewalidatora, nauczyciela edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, logopedy a nawet rodziców. Znajduje się w niej wiele inspiracji na zajęcia, ale również zabaw, ktore z powodzeniem sprawdzą się w pracy terapeutycznej w domu. 

Zdecydowanym atutem są dobrze wyjaśnione sposoby wykonania danego ćwiczenia, zabawy wraz z opisem potrzebnych rekwizytów, pomocy terapeutycznych. Przy niektórych propozycjach znajdują się ilustracje, które pokazują sposób wykonania ćwiczenia. 

Najbardziej podoba mi się rozdział z bajkami logopedycznymi dla dzieci. Świetne inspiracja, do wykorzystania w pracy korekcyjno- kompensacyjnej, logopedycznej, rewalidacyjnej czy w ramach zajęć z  wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. 

Jeśli szukasz inspiracji, urozmaicenia swoich zajęć, to ta publikacja jest dla Ciebie!

Polecam!

Podstawowe informacje

Tytuł: Terapie wspomagające nieharmoijny rozwój dziecka. Ćwiczenia

Redakcja naukowa: Jacek Szmalec

Wydawnictwo Difin

Cena: 66 zł