21 marca to nie tylko pierwszy dzień wiosny, ale też Światowy Dzień Zespołu Downa, czyli znany wśród nas Dzień Kolorowych Skarpetek.
Skąd wziął się pomysł na taki dzień?
Mogłoby się wydawać, że żyjemy w społeczeństwie rozwijającym się, tolerancyjnym, jednak wciąż osoby z niepełnosprawnościami napotykają trudności, nie tylko w zakresie barier architektonicznych. Osoby te również spotykają na, co dzień dyskryminacje, stereotypowe myślenie i uprzedzenia.
Światowy Dzień Zespołu Downa to święto ustanowione w 2005 roku z inicjatywy Europejskiego Stowarzyszenia Zespołu Downa. Od 2012 roku patronat nad obchodami sprawuje Organizacja Narodów Zjednoczonych.
Co roku, 21 marca organizatorzy przygotowują wiele wydarzeń, których celem jest promowanie praw osób z Zespołem Downa, zwrócenie uwagi na ich potrzeby.
Data 21 marca nie jest wcale przypadkowa. Po pierwsze jest to pierwszy dzień astronomicznej wiosny i jednocześnie dzień narodzin ludzi niezwykłych!, a po drugie 21 dzień jako, że na 21 parze chromosomów występuje dodatkowy chromosom (trisomia 21 pary chromosomów).
Przyłączyć się do celebracji 21 marca można w bardzo różny sposób - zdalnie:
-śledząc profile akcji na Facebooku, Twitterze i YouTube;
-aktywnie: organizując wydarzenie w swojej okolicy i rejestrując je na stronie World Down Syndrome Day w odpowiedniej zakładce, wpisując nazwę, dodając zdjęcie i krótki opis;
Strona Światowego Dnia Zespołu Downa
www.worlddownsyndromeday.org
Strona Down Syndrome International
www.ds-int.org
Twitter ŚDZD
twitter.com/WorldDSDay
Kanał YouTube ŚDZD
www.youtube.com/DSiWDSD
Profil ŚDZD na Facebooku
www.facebook.com/World-Down-Syndrome-Day
Zespół Downa
Zespół Downa to nie choroba a wada genetyczna, pewna odmienność biologiczna, w której zachodzi tzw. trisomia 21, czyli występowanie dodatkowego chromosomu w 21 parze chromosów. To właśnie trisomia 21 modyfikuje odmienny rozwój i kształtuje niektóre cechy, które są inne od pozostałej części społeczeństwa. Pierwszy raz na inny wygląd dzieci z niepełnosprawnością intelektualną zwrócił uwagę angielski lekarz John Langdon Down (1866 r.) i to własnie od jego nazwiska został nazwany ten zespół.
Jakie cechy zewnętrzne pozwalają rozpoznać Zespół Downa?
Zespół Downa to wada, którą większość społeczeństwa jest w stanie rozpoznać po wyglądzie twarzy. Głównymi cechami charakterystycznymi są:
- Skośne ustawienie szpar powiekowych, szczególnie wyraźne jest to wówczas, gdy kąt wewnętrzny oka pokryty jest fałdem skórnym (tzw. zmarszczką nakątną);
- Twarz sprawia wrażenie płaskiej, ponieważ grzbiet nosa jest płaski, a kości policzkowe są nieco odstające;
- Gwiaździście, regularnie ułożone jasne plamki na tęczówce oka;
- Nisko położone, małe małżowiny uszne;
- Krótkie dłonie i stopy;
- Bardzo często występuje większa przerwa pomiędzy dużym palcem a pozostałymi, a także kciukiem ręki i resztą palców. Na podeszwie stopy czasami widoczna jest bruzda biegnąca od szpary pomiędzy dużym palcem i pozostałymi palcami.
- Usta są małe, a wargi raczej wąskie, co powoduje, że jama ustna jest zwykle mniejsza niż u innych dzieci, a podniebienie jest raczej wąskie i wysoko wysklepione ( tzw. podniebienie gotyckie). Z powodu małej przestrzeni w jamie ustnej, język ma mniej miejsca i tendencję do wystawania.
Cech tych jest zdecydowanie więcej, nie wszystko zawsze występują. Aby rozpoznać Zespół Downa potrzeba minimum 10 cech, a najskuteczniejszą formą diagnozy jest badanie kariotypu i konsultacja ze specjalistą (genetyk kliniczny).
Zespół Downa a niepełnosprawność intelektualna
Jeszcze nie tak dawno uważano, że Zespół Downa jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawnośc intelektualnej, którą rozumiano jako obniżone funkcje poznawcze (mierzone testem IQ) oraz ograniczenia w zakresie zdolności adaptacyjnych w co najmniej dwóch sferach (takich jak komunikowanie się czy samoobsługa). Takie myślenie spowodowało, że dzieci z ZD zostawały pozostawione same sobie, nie uzyskiwały potrzebnej pomocy specjalistów, a przekonanie było takie "takie są, nie da się nic z tym zrobić". Na szczęście już teraz wiemy, że na rozwój intelektualny i społeczny mają wpływ oddziaływania środowiska, w którym znajduje się dziecko. Bardzo ważne jest wychowanie dzieci, stymulacja ich rozwoju, wsparcie zarówno dzieci, jak i rodziców. Im wcześniej zostanie wprowadzone wczesne wspomaganie rozwoju, konsultacje specjalistyczne ( lekarskie, logopedyczne pedagogiczne, psychologiczne), tym dzieci z ZD mają większe szanse na prawidłowy rozwój.
! Przy okazji chce wspomnieć o języku, który tworzy naszą rzeczywistość. Podczas zajęć z dziećmi i młodzieżą używaj poprawnego języka.
Osoba niepełnosprawna czy z niepełnosprawnością? Taka mała różnica, a ukazuje nam odmienne podejście.
Osoba niepełnosprawna - przyklejamy łatkę osobie, jako, że niepełnosprawność stanowi jej główną tożsamość. Zapominając, że osoba ta posiada też inne elementy tożsamości takie jak bycie pracownikiem, bratem, córką, mężem, kobietą.
Osoba z niepełnosprawnością - to osoba, której jedną z cech tożsamości jest niepełnosprawność.
Więcej informacji o Zespole Downa znajdziesz tutaj: Informator stworzony przez Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób z Zespołem Downa Bardziej Kochani.
Pomysły na zajęcia z okazji
Światowego Dnia Zespołu Downa
Dzień ten jest świetną okazją do rozmowy z dziećmi i młodzieżą na tematy związane z:
- niepełnosprawnością;
- tolerancją;
- stereotypami, dyskryminacją i uprzedzeniami.
Poniżej znajdziecie kilka pomysłów, co możecie zrealizować z dziećmi podczas tego dnia.
FILMY
1. "Podaj żółte kółko"- jest to film ukazujący rzeczywistość osób z Zespołem Downa. A rzeczywistość jest taka jak każdego dziecka, czyli zabawa, edukacja, kontakty społeczne. Film pokazuje, że dzieci z Zespołem Downa nie różnią się niczym, wręcz przeciwnie łączy nas więcej niż myślimy.
Żółte kółko stało się symbolem kampanii społecznej, której celem jest wsparcie osób z niepełnosprawnością intelektualną. Zółte kółko jako symbol akceptacji i wsparcia.
Przy okazji polecam szczególnie Waszej uwadze książkę autorstwa Elizy Piotrowskiej "Żółte kółka. Mam na imię Inna" . Pozycja ta może być również podstawą Waszych zajęć z najmłodszymi.
2. "Nie bój się myśleć inaczej - Światowy Dzień Zespołu Downa 2020" -
krótki film, który daj nam odpowiedzi na nurtujące nas pytania z życia osób z ZD. Film może być podsumowaniem zajęć o stereotypach.
3. "Downtown- miasto Downów" - film dla starszej młodzieży. Przed obejrzeniem filmu z młodzieżą warto ukazać, film jako symbol, a język użyty jest swoistą metaforą.
Film ukazuje nam rzeczywistość osób z ZD, ich funkcjonowanie w rodzinie, ich marzenia, pragnienia, potrzeby, zachowania.
1. Skojarzenia - beczka słów - NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ. Dzieci tworzą skojarzenia związane z tym pojęciem. Ważne jest, aby zachęcić uczniów/uczennice do otwartości i podkreślić fakt, że nie ma tu dobrych i złych odpowiedzi. Wspólne określenie czy pojawiło się więcej pozytywnych czy negatywnych skojarzeń. Zadanie to może być punktem wyjścia do rozmowy o dyskryminacji, stereotypach i uprzedzeniach.
2. Zabawa "Prawda- fałsz" - nauczyciel czyta różne zdania związane z Zespołem Downa i zachęca uczniów do określenia, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe. Rozmowa i wyjaśnienie konkretnych zagadnień.
Uzupełnieniem tego zadania, może być krótki film, który znajdziecie powyżej "Nie bój się myśleć inaczej".
Przykładowe zdania z wyjaśnieniem znajdziecie w PDF poniżej. Przygotowane przeze mnie zdania są odpowiednie od klasy 4.
LINK: PRAWDA - FAŁSZ PDF
3. Skarpetkowe wyzwanie- klasowe zdjęcie, kolaż z nadesłanych zdjęć w różnokolorowych skarpetkach.
4. Przygotowanie plakatu/ prezentacji:
a) Sławne/ Uzdolnione osoby z Zespołem Downa
Podpowiedź:
Warto poszukać informacji o:
Pablo Pineda (hiszpański aktor, który zdobył nagrodę filmową w San Sebastian; ukończył Uniwersytet w Maladze, autor kilku książek, nauczyciel);
Chris Burke (amerykański aktor i piosenkarz);
Ángela Bachiller (hiszpańska polityk);
Madeline Stuart (australijska supermodelka);
Karen Gaffney (amerykańska sportsmenka, jako pierwsza osoba z ZD przepłynęła wpław kanał La Manche, wielokrotna zdobywczyni nagród w pływaniu, także podczas igrzysk olimpijskich);
Isabelle Springmühl (gwatemalska designerka, w 2016 roku ogłoszona przez telewizję BBC jedną z najbardziej 100 wpływowych kobiet);
Justyna Matysiak ( jako jedyna Polka zdobyła nagrodę Grand Prix na międzynarodowym festiwalu sztuki Art-brut);
Barbara Lityńska (wydała dwa tomiki poezji, aktorka Teatru 21);
Piotr Swend (aktor serialu "Klan").
b) Zespół Downa- charakterystyka;
c) wsparcie osób z Zespołem Downa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz